W czasach, gdy polska motoryzacja dopiero stawiała pierwsze powojenne kroki, w Koszalinie powstawały autobusy, które dziś są niemal całkowicie zapomniane. Autobus Bałtyk bo o nim mowa, to unikatowy pojazd, produkowany przez w Fabryce Urządzeń Budowlanych „Bumar”, która przejęła obiekty po Zachodniopomorskiej Spółdzielni Pracy Mechaników Samochodowych przy ul. Lechickiej w Koszalinie, był dziełem lokalnych konstruktorów i powstawał w dwóch seriach.
Pierwsza seria (1957-1960) opierała się na podwoziu Stara 20/21. Powstało jedynie 56 sztuk. Ich konstrukcja nadal kryje wiele tajemnic – nie wiadomo m.in., jak dokładnie modyfikowano podwozie, czy czy pojazdy posiadały ogrzewanie, co w tamtym okresie nie było standardem.
Druga seria (1960-1963) była już znacznie liczniejsza – wyprodukowano ok. 150 egzemplarzy. Tym razem konstruktorzy sięgnęli po czeskie podwozie Škoda 706 RT. Nadwozie, choć nadal własnego projektu, czerpało nieco z estetyki i komponentów Škody RTO Karosa, jednego z najpopularniejszych autobusów w krajach bloku wschodniego.
Choć Bałtyki nie były produkowane w dużych ilościach, trafiły do wielu miejsc – jeździły w Poznaniu, Lublinie, Krakowie i na Śląsku. Służyły nie tylko jako środki komunikacji miejskiej, ale też w turystyce czy transporcie pracowniczym. Największe ich skupiska znajdowały się w spółdzielniach transportowych i zakładach przemysłowych.
Warto podkreślić, że nadwozia obu serii były projektowane w Koszalinie, a pierwsza seria była blisko spokrewniona z legendarnym autobusem Star N-52, pierwszym powojennym autobusem polskiej konstrukcji, stworzonym pod kierownictwem inż. Stanisława Panczakiewicza.
Wszyscy miłośnicy polskiej motoryzacji myśleli, że żaden egzemplarz autobusu nie przetrwał i pozostały tylko archiwalne zdjęcia oraz wspomnienia, aż do niedzieli 8 czerwca, gdzie w mediach społecznościowych pojawiła się niesamowita informacja. Został odnaleziony jedyny egzemplarz (prawdopodobnie nadwozie) autobusu Bałtyk drugiej generacji, który w czasach swojej świetności pracował na podwoziu Škoda 706 RT/Jelcz 043.
Czy autobus zostanie odbudowany i jaka będzie jego dalsza historia, dowiemy się zapewne niebawem…
Zdjęcia: FB/Meta – Agnieszka Gimżewska
